Een 10 Watt miracle..

Sommigen van jullie vragen zich misschien af... 10 Watt, m'n Walkman ™ heeft nog meer vermogen. Oké 1-0 maar deze versterker is niet ontworpen als Power Amp, maar alles is in het werk gesteld om zo min mogelijk vervorming te introduceren. Het verschil zit hem in de instelling. De meeste versterkers van de plank zijn klasse AB versterkers. Deze leveren goede prestaties met een vrij goede efficiency, helaas produceren zij ook verschillende fout-soorten zoals cross-over vervorming. Nu kan dit worden verbeterd door veel negatieve terugkoppeling, maar veel beter is..
Een Klasse A versterker. Dit type versterker levert een waardeloos rendement, maar veel betere vervormingscijfers. De versterker die ik bouwde brandt in rust 60 Watt weg (hij is ook te gebruiken als straalkachel), en heeft een uitgangsvermogen van maximaal 10 Watt.

De schematuur voor m'n end-amp kwam uit een nummer van Audio+Techniek (#67, December 1998). De versterker is ontworpen in 1969 (nee, toen was ik nog niet geboren.) door ene John Linsley Hood, deze heeft het ooit gepubliceerd in een het tijdschrift Wireless World. Het bestaat uit maar 4 transistoren die allemaal op de hoek van de straat te krijgen zijn. De werkpaarden in de amp zijn de wel bekende 2N3055's (+/- fl 2.15) De rest van de onderdelen zijn voor minder dan 15 piek bij elkaar te sprokkelen. Het duurste onderdeel in de amp is de voeding (suprise..) De trafo is een Amplimo type (2x 30V 225 VA) deze is iets ruim bemeten maar ik had hem nog liggen. Op het moment heb ik zo'n 24.700 uF aan capaciteit in de voedingslijnen hangen (kan veel meer, JLH raad 80.000 uF aan) en per voedings lijn een spoeltje van +/- 2mH. Dit geeft zo'n 40 Volt af, dit is eigenlijk te veel, 35 volt is ook genoeg, scheelt ook weer iets vermogen. Een ander duur onderdeel zijn de koelplaten, zelf heb ik 0.55 K/W exemplaren maar dit is te weinig, het koellichaam wordt loeiheet, dus ook hier hoe meer hoe beter. Ik heb het geheel 'lucht gemonteerd' dit gaat prima omdat er maar 23 onderdelen in zitten. Als ondergrond heb ik een stuk volledig gekoperiseerd (?) stuk printplaat gebruikt, dit maakt een leuke groundplane Hieronder staat het schema, de eindtorren staan zijn op de serie-balans methode aangesloten en wordt in tegenfase aangestuurd. Door de belasting loopt het verschil van beide stromen, dus bij een positieve sinushelft wordt de stroom door Q1 groter, en de stroom door Q4 kleiner. Het verschil van deze twee moet wel door de belasting. (geniaal)

De potmeter R8 word afgesteld zodat op punt 7 de helft van de voedingsspanning staat. En met pot R5 wordt de ruststroom ingesteld. Je wilt deze waarschijnlijk in maximum positie zetten als de amp voor het eerst wordt aangezet. In de minimum positie loopt er meteen een ruststroom van 5 Ampères (mwoah).

De versterker loopt werkelijk als een zonnetje en klinkt nog beter, de instelling loopt waarschijnlijk wel iets weg als de versterker warmer wordt (en dat doet ie!!) maar dit maakt volgens mij niet veel uit.

Als je nog vragen of ,nog beter, tips hebt dan kun je me emailen op mtinholt@dds.nl. Als je geïnteresseerd ben in ander ontwerpen van John Linsley Hood lees dan een van z'n boeken. Deze zijn waarschijnlijk verkrijgbaar bij Barnes and Noble.